-
De première van WILDEBOEL!
Op 24 oktober gaat WILDEBOEL! in première. Die zal plaats vinden in de bioscoop van De Nieuwe Kolk in Assen. Anders dan bij voorgaande premières is dat deze maal ook het publiek bij die feestelijke eerste vertoning aanwezig kan zijn. De voorstelling was binnen een dag uitverkocht!
Kort overzicht van het derde jaar:
Het derde jaar begon voor de natuurfilmers met de wetenschap dat ze al heel wat materiaal voor hun nieuwe project hadden binnengehaald maar dat het nu aankwam op het afronden. Maar ook dat er nog veel zaken op het verlanglijstje van jun scenario stonden. En daarvan was het filmen van een koekoeksjong er een van. Niet zomaar wat beelden…nee, er moest een nest gevonden worden waarin een koekoek een ei had gelegd en vervolgens moest het verloop van dat ei tot koekoek op de voet worden gevolgd. Jarenlang stond dit item al op het verlanglijstje van Henk en Janetta. Het was nog nooit gelukt om een dergelijk nest te vinden. Het was ecologisch adviseur Rinus Dillerop die hen, na vele lange zoektochten door metershoge rietkragen, de weg wees naar hun fel begeerde item. Er was echter een probleem: de filmmakers zouden in dit laatste filmjaar voor WILDEBOEL! tot en met mei filmen. Daarna zou de rest van het jaar worden besteed aan het monteren van de film. Een klus dat maanden in beslag neemt. Alleen… het nest met het koekoeksei werd in juni gevonden… Dat nest volgen zou wekenlang gaan duren waardoor het monteren dus ook uitgesteld moest worden. De film moest dit jaar, het jubileum jaar ven Het Drentse Landschap, klaar dus de druk werd alleen al bij de gedachte opgevoerd. Toch kozen Henk en Janetta voor het filmen omdat ze wisten dat het, na jaren vergeefs zoeken, een unieke kans was. Vanaf dat moment draaiden de camera’s bijna constant bij of in de buurt van het nest, in dit geval van een kleine karekiet, om het item zo zorgvuldig mogelijk te kunnen filmen.
Hun verwachtingen werden overtroffen…
-
Het uitsluipen van de libel
Vele jaren geleden filmden Henk en Janetta voor het eerst het uitsluipen van een libel. In het scenario van WILDEBOEL! stond dat het deze keer veel uitgebreider gedaan moest worden. Het moest ook geen verzameling van beelden van verschillende larven worden die uiteindelijk het item zouden vormen. Nee, het moest gaan om één en dezelfde larve die gevolgd moest worden en zich vervolgens transformeerde tot een prachtige libel. Ochtenden lang zaten de filmmakers aan de rand van het moeras (in de buurt van het Oude Diep) om bij de eerste zonnestralen een larve te ontdekken die de transformatie zou ondergaan. Op de vierde ochtend was het raak. Een larve, die jarenlang op de bodem van het moeras had geleefd, zocht zijn lange weg naar en over de oever om zich daar over te geven aan de laatste transformatie die hij in zijn leven zou ondergaan.
Op weergaloze manier vastgelegd door Henk en Janetta… -
Het observeren van diverse items tegelijk
Om items goed in beeld te kunnen brengen is het nodig om tijden, veranderingen 0f die dingen je opvallen tijdens de opnamen, goed te documenteren. Janetta doet dat al vanaf de eerste film die ze hebben gemaakt. Vaak lopen de opnamen van verschillende items gelijk en is de genoteerde informatie onmisbaar. In ecologisch adviseur Rinus Dillerop ze vond op dat gebied ze al snel haar gelijke. Ook hij werkt op dezelfde manier. De twee waren dan ook regelmatig hun gedocumenteerde materiaal aan het vergelijken.
-
Laatste item voor WILDEBOEL!
Zo sta je aan het begin van een driejarig project en plotseling draai je daarvoor de laatste opnamen. Voor Henk en Janetta was dat het item over de koekoek. Half juli 2024 werden daarvoor de laatste opnamen gemaakt. Vaak was het midden in de nacht opstaan in de hoop dat ze op tijd op de filmlocatie zouden zijn en het nest nog intact was. Hun inzet, geduld en doorzettingsvermogen werd uiteindelijk ruim beloond.
-
De ijsvogel in het Hunzedal
Het Hunzedal is inmiddels voor de ijsvogel een soort must geworden. Henk en Janetta wilden deze vogel daar graag vastleggen omdat er een tijd is geweest dat hij daar verdwenen was. Natuurherstel heeft er toe geleid dat de schitterende blauwe schicht (die overigens niet eens echt blauw is, dat wordt in WILDEBOEL! uitgelegd) hier op diverse plaatsen weer is gaan broeden. Een mooier voorbeeld van natuurbescherming kun je eigenlijk niet krijgen!
-
En plotseling zit het erop…
En dan komt die ene dag waarop je weet dat je de komende maanden weinig meer buiten zult zijn. Je moet immers de studio in en je op een berg van drie jaar filmopnamen gaan storten. Henk en Janetta weten als geen ander hoe dat voelt. Henk: ‘Vooral in het begin is dat zwaar te trekken, je bent een paar jaar zo één geworden met de natuur dat je echt een beetje moet ‘afkicken’. Plotseling zit je dag in, dag uit tussen vier muren naar een scherm te kijken. Geloof me: dan voelt de natuur wel heel ver weg. Toch, na een tijdje zie je zoveel voorbijkomen waaraan herinneringen versleutelt liggen, dat je bepaalde momenten bijna opnieuw beleefd. Nog weer later, als de film echt vorm krijgt, wil je niets liever dan die herinneringen delen met anderen. Maar, de natuur blijft je lokken! Zo van: jullie zijn hier nog niet klaar. Dat weten we zelf ook. En al snel zien we alweer uit naar ons volgende avontuur… nu ook!
Kort overzicht van het tweede jaar:
WILDE BOEL! wordt WILDEBOEL!
Het was componist Kees Hendriks, de man die verantwoordelijk is voor de muziek in de films van Henk en Janetta, die voor het eerst de titel WILDE BOEL! aan elkaar schreef. WILDEBOEL! aan elkaar geschreven krijgt een andere klemtoon en voor de filmmakers was het duidelijk dat de titel van de film vanaf dat moment voortaan WILDEBOEL! zou worden. Janetta: WILDEBOEL! ‘bekt’ door de verandering van klemtoon voor ons gewoon lekker. Heel anders dan WILDE BOEL! Het lijkt een klein dingetje maar het is veel groter dan je denkt…’
Opnamen WILDEBOEL! gaan tweede jaar in…
Het jaar 2022 was voor Henk en Janetta een jaar waar ze van ver moesten komen. Dankzij de crowdfunding konden ze zich volledig gaan richten op hun nieuwe project. Een jaar later zijn ze volop bezig om dat gestalte te geven.
-
Op zoek naar een wintergast…
De winterperiode 2022/23 was een winter die niet echt een winter werd maar waarin Henk en Janetta wel op zoek gingen naar een vaste wintergast in ons land: de klapekster. De vogel broedt sinds 1999 niet meer in ons land maar foerageert hier wel. Janetta: ‘We hadden ons voorgenomen om er veel tijd in te gaan stoppen omdat we in de wintermaanden toch wat minder filmen. Ik moet zeggen: de klapekster is moeilijk te filmen maar als je geduld hebt, kom je heel ver. Uiteindelijk is het ons gelukt om het gedrag van de mooie vogel vast te leggen.’
-
Gebieden liggen verspreid over geheel Drenthe: keuzes maken dus!
Alle opnamen voor WILDEBOEL! vinden plaats op de gebieden van Het Drentse Landschap. Janetta: ‘HDL heeft zoveel verschillende stukken natuur in beheer, dat je dus duidelijke keuzes moet maken waar je gaat filmen. We hebben van tevoren natuurlijk wel het nodige research gedaan maar het blijft toch een dingetje. Het tweede jaar trekken we vooral door Midden-Drenthe en het Reestdal. Maar omdat je vaak bezig bent met meerdere items tegelijk, kan het maar zo voorkomen dat je in de vroege ochtend in het Reestdal bent en in de avond in het Hunzedal!
-
De kleine karekiet in het Reestdal
De kleine karekiet is zo’n vogeltje dat onmiddellijk alarmerend te werk gaat wanneer je ook maar in de buurt van het nest komt. Toch, met enig geduld, is het mogelijk om het (redelijk) vertrouwen van de kleine druktemaker te winnen. Als ze het gevoel hebben gewoon hun ding te kunnen blijven doen, ben je uiteindelijk als natuurfilmer blij met het eindresultaat.
-
De bever: paradepaardje van Het Drentse Landschap.
De bever is misschien wel een paradepaardje van HDL. Zij stonden immers, samen met het Groninger Landschap, aan de basis van de terugkeer van de bever in Drenthe. Inmiddels is het voor iedereen duidelijk dat de bever zich opperbest voelt in de Drentse natuur (en ook daarbuiten). Het mooie dier mag dan ook niet ontbreken in WILDEBOEL!. Verstreken over een langere periode filmden Henk en Janetta het dier vooral in het Hunzedal.
-
Altijd opdringerige toeschouwers!
Tijdens opnamen komt het dikwijls voor dat passerende toeschouwers zich opdringen aan de natuurfilmers. In dit geval hebben we het over… KOEIEN! Janetta: ‘Geloof het of niet: op verschillende gebieden waar we filmen zijn koeien de meest nieuwsgierige gasten die we tegenkomen. Ze lopen je af en toe bijna omver. We bevinden ons natuurlijk ook op HUN leefgebied. Dus… tja, veel recht van spreken heb je dan ook niet. We kunnen ook nooit samen filmen wanneer er koeien in de buurt zijn. Een van ons beiden moet de dames in het gareel houden. En meestal ben ik dat! Waarom? Ja, daar moet ik het misschien toch eens met Henk over hebben…’
-
Lange dagen…en nachten!
Het gebeurt regelmatig dat Henk en Janetta de avond en soms de nacht in het veld doorbrengen. Henk: ‘Als je voor bepaalde onderwerpen kiest is het natuurlijk vanzelfsprekend dat je er alles aan moet doen om dat te realiseren. We hebben dan ook een voorraadkist met van alles en nog wat aan etenswaren bij ons. We kunnen op elk moment van de dag beslissen of we de avond of de nacht doorgaan. Meestal plannen we dat van tevoren maar het komt steeds vaker voor dat we onverwachts besluiten om de dag langer te maken. Of de nacht in gaan. Zeker nu de gebieden waar we filmen zo ver uit elkaar liggen. Dan moet je gewoon goed voorbereid zijn.’ Vooral dat nachtwerk brengt een extra element met zich mee: je bent je plotseling bewust dat een gebied, zelfs wanneer je het goed kent, in de nacht totaal anders aanvoelt. Heerlijk gevoel is dat…’
Kort overzicht het eerste jaar:
-
‘Zeilen bijzetten en vooral naar de horizon blijven kijken!’
Nu de Crowdfunding Henk en Janetta een duwtje in de rug heeft gegeven heeft het realiseren van WILDE BOEL! alle prioriteit gekregen. Janetta: ‘Door de steun die we krijgen van het publiek durven we voorzichtig naar een positieve toekomst te kijken wat WILDE BOEL! betreft. Natuurlijk moeten we nog lange tijd alle zeilen bijzetten maar vooral ook naar de horizon blijven kijken. Dat wat achter ons ligt kunnen we toch niet meer veranderen. Dat geldt natuurlijk voor iedereen. Er zijn zo ongelofelijk veel mensen die door alle Coronaperikelen helemaal opnieuw moeten beginnen. Tot die categorie behoren wij ook. Maar het is niet anders… maar dat mag niet het plezier in ons werk verpesten. Zo zitten we trouwens ook niet in elkaar! We zijn eraan begonnen en zullen alles geven om het te voltooien. Wat dat betreft geeft de natuur ons ontzettend veel energie!’
-
WILDE BOEL!: het nieuwe filmproject van Henk en Janetta!
Henk en Janetta: ‘Als alles uiteindelijk naar wens verloopt kunnen we net als altijd gewoon weer zeggen:
-
De grauwe gans… maar dan anders!
Wie het werk van Henk en Janetta een beetje volgt weet ook dat ze altijd op zoek zijn naar bijzondere dingen. Een mooi voorbeeld is hun item over een grauwe gans. Grauwe gans bijzonder? Er zijn toch vele tienduizenden van die vogels in ons land? Klopt… maar deze grauwe gans broedt ergens hoog in de top van een boom. En dat maakt het bijzonder want grauwe ganzen broeden normaal gesproken altijd ergens langs of in de buurt van een waterkant. Van nijlganzen is bekend dat ze weleens een oud roofvogelnest bezetten maar waarnemingen van grauwe ganzen in een nestboom waarvan de uitkomst uiteindelijk succesvol is, zijn in ons land niet of nauwelijks gedaan. Laat staan dat dit is gefilmd! In WILDEBOEL! zien we hoe moeder gans de jongen uit het hoge nest naar beneden krijgt en vervolgens naar het veilige water leidt. Maar voordat het zover is moeten ze nog wel even allerlei gevaren passeren! De manier waarop de natuurfilmers dit in beeld hebben gebracht is werkelijk adembenemend.
-
Nachtzwaluw
Een andere vogel die de nodige aandacht krijgt is de nachtzwaluw. En dan hebben we het over een van de meest mysterieuze vogels die in ons land voorkomen. En dus ook moeilijk te filmen! Toch wisten Henk en Janetta ook deze prachtige vogel vast te leggen. De opnamen hadden nogal wat voeten in de aarde omdat de nachtzwaluw natuurlijk het liefst de duisternis als beschermengel inzet. Het werd met recht nachtwerk! Het komende jaar willen ze nog een poging doen om meer beelden te vergaren maar ze zijn al zeer tevreden met het materiaal dat ze inmiddels in hun bezit hebben.
-
Water en droogte…
In WILDEBOEL! laten Henk en Janetta de verschillende gezichten van sommige gebieden zien. Vooral watergebieden waar plotseling droogte heerst zijn indrukwekkend.
-
Nachten in het veld…
Het komt af en toe voor dat Henk en Janetta ook de nacht doorbrengen in het veld. Janetta: ‘Voor sommige items ontkom je er niet aan om ook de nacht in het veld door te brengen. Niet dat dit een straf is, hoor! We vinden dat heerlijk! Toen we eenmaal hadden besloten om een item over de nachtzwaluw te gaan maken, wisten we al dat er nachtwerk voor nodig was om de vogel te spotten. Het is een kwestie van een goede voorbereiding als je aan zoiets begint. Maar voor dat soort items hebben we ook hulp (zie kolom hiernaast). Omdat het gewoon nodig is. We zijn maar met z’n tweeën en de natuur toont zich in de nacht als een totaal andere vriend. Een vriend waarvan je eigenlijk maar weinig weet…’
Altijd op zoek naar sporen…
Henk en Janetta zijn eigenlijk altijd op zoek naar sporen. Dat kan van een zoogdier, een vogel of een insect zijn maar ze zijn altijd gefocust bij iedere stap die maken in de natuur. Het vinden van de juiste sporen is immers de basis van een eventueel item dat gefilmd kan worden…
-
Rinus Dillerop
Het maken van opnamen in de nacht is een uitdaging voor elke natuurfilmer. In het geval van Henk en Janetta zijn ze dan ook blij dat ze daarin de nodige hulp hebben. Rinus Dillerop heeft z’n sporen op het gebied van natuuronderzoek, ecologische advisering en een scala aan natuurgerichte zaken ruimschoots verdiend. Zijn enorme ervaring is een welkome toevoeging aan het project WILDEBOEL! Janetta: ‘We kunnen eigenlijk altijd een beroep op Rinus doen. Die man is echt een wandelende encyclopedie! Zijn expertise verbaast ons telkens weer en was/is zeker bij het maken van nachtopnamen onmisbaar. Door hem zijn ook Henk en ik nog meer nachtwakers geworden. Maar dat komt de opnamen ten goede!’